13 maart 2025:Gemeenteschool Hooge Morschweg”

Zoals gebruikelijk opent Wilbert Hettinga het Erfgoedcafé, dit keer in de kantine van Akerboom Yacht Equipment aan de Hoge Morsweg. Het onderwerp dat vandaag centraal staat, is de oude Gemeenteschool naast genoemde kantine. Akerboom wil de school laten restaureren en deze gaan gebruiken als nieuwe kantine en als opleidingsschool voor eigen personeel. De opkomst is erg groot met zo’n honderd personen. Onder de aanwezigen ook mensen uit Oegstgeest die hier via de Historische Vereniging Oegstgeest gekomen zijn. Een gemengd gezelschap dus.

De eerste spreker is Jitse Krenn, assistent manager Engineering van Akerboom Yacht Equipment. Hij vertelt over het bedrijf dat in 1860 wordt opgericht en zich in 1986 heeft aangesloten bij de Koninklijke De Vries Groep. In 1928 komt de familie Akerboom in Leiden terecht. Schepen worden er nu niet gebouwd. Men richt zich op de productie van uitrusting voor (super)jachten. Elders, ook in het buitenland, wordt dit door eigen personeel ingebouwd. Je kan hierbij denken aan aandrijvingsmechanismen, platforms, loopplanken, trappen, apparatuur. Het is allemaal maat- en precisiewerk. De mensen bij Akerboom zijn trots op het werk dat zij verrichten.

Hierna komt Jacques Thorn van de Historische Vereniging Oegstgeest aan het woord. Hij heeft samen met Ger Koper onderzoek verricht naar de Gemeenteschool en de omgeving waarin deze staat. In de tijd dat de Hoge Morsweg nog bij Oegstgeest hoort, is het tot aan de Morsweg een rustige buurt met lintbebouwing. Omdat Leiden dichterbij is, gaan de kinderen vaak naar de stad op school. Als gevolg van de Onderwijswetten van 1857 en 1878 wordt het onderwijs duurder.

Daarom vraagt Leiden voor kinderen van buiten de stad 25 gulden per jaar. Dit is reden voor Oegstgeest om zelf een school met twee lokalen en een onderwijzerswoning aan de Hoge Morsweg te bouwen. Als architect wordt gekozen de jonge W.C. Mulder, die later ook o.a. het Leidse volkshuis en Uitgeverij Sijthoff ontwerpt. In 1900 is er nog een lokaal aangebouwd. Halverwege de dertiger jaren is de school gesloten. Sindsdien zijn er diverse andere bestemmingen voor het gebouw geweest, o.a. een tapijten- en mattenfabriekje en een schuimplasticfabriek. In 2002 is het overgenomen door de gemeente en momenteel is het in het bezit van Akerboom.

Als derde spreker voert architect Max Hoffer van Ox-architecten het woord. Hij heeft in 2024 een ontwerp gemaakt voor restauratie van het gebouw dat sinds 2012 een gemeentelijk monument is. De restauratie betreft vooral de buitenkant en het dak. De constructie van het dak moet vernieuwd en hersteld worden. De kleur wit verdwijnt van de voorgevel en er wordt opnieuw gevoegd. Er komen nieuwe kozijnen in de vroegere kleuren. Binnen vormen twee lokalen een kantine-ruimte met keuken en het derde lokaal wordt een bedrijfstraining locatie.

Als laatste spreker horen we Vincent Moerenhout, projectleider van Burgy Bouwbedrijf. Hij vertelt over allerlei zaken die tijdens de restauratie naar voren zijn gekomen. Vaak onverwachte dingen die dan weer direct om een oplossing vragen. Zoals beschadigd metselwerk, houtrot, schade aan het dakbeschot of balken. De dakpannen moeten gereinigd worden. Na het verwijderen van de witte verf op de voorgevel moet deze opnieuw worden gevoegd. Alles wordt geprobeerd zoveel mogelijk in de oude staat terug te brengen. Bij Burgy werken niet alleen zo’n honderd echte professionals die trots zijn op hun vak, maar ook veel mensen met een leerwerkplek of stageplaats.

Voor de Zeepkist heeft Frits van Oosten zich aangemeld. Als beoogd nieuw bestuurslid van de HVOL spreekt hij over het kunstwerk Glas in Beton.

Dit is enige tijd geleden uit het af te breken Belastingkantoor gehaald en tijdelijk opgeslagen. Om te zorgen dat het herplaatst kan worden in de nieuwbouw ter plekke, is een bedrag nodig van € 300.000,-. Via crowdfunding wordt geprobeerd dit bij elkaar te krijgen. Men kan grote, maar ook kleine bedragen doneren. Dit kan via de homepage van de website van de HVOL.

In zijn slotwoord bedankt Wilbert Hettinga alle sprekers en biedt hen een klein presentje aan. Daarnaast willen we Ger Koper bedanken voor zijn inbreng van het idee voor een Erfgoedcafé bij het schooltje en zeker ook Aad Akerboom voor zijn actieve rol in het contact tussen Akerboom Yacht Equipment en ons als Erfgoedcafé. Ook bedanken wij de gastheer voor de financiële bijdrage in onze kosten. Het is nu tijd voor de borrel en ondertussen kan men in groepen de school bezoeken en aldaar eventuele vragen stellen aan een van de sprekers.

Vrienden van het Erfgoedcafé
Zonder u kunnen we dit allemaal niet realiseren. Het Erfgoedcafé zoekt Vrienden en Bedrijfsvrienden. Om onze basis te verstevigen en de continuïteit van het Erfgoedcafé zeker te stellen, hebben wij u nodig. Hoewel het bestuur natuurlijk vrijwillig werkt en zelf geen kosten maakt, hebben wij te maken met diverse kleine kosten. Met uw steun kunnen wij o.a. onze gastvrouwen en –heren, die hun locatie aanbieden en voor de versnaperingen zorgen, een kleine attentie bieden voor hun ontvangst en de website up-to-date houden. Voor meer informatie onder deze knop:

Spotlights

In Spotlights wil het Erfgoedcafé Leiden aandacht besteden aan bijzondere evenementen, die een relatie met het Erfgoedcafé hebben.
Dit keer willen we graag nogmaals uw aandacht vestigen op:

Tijdelijke gebiedsuitbreiding Subsidieregeling Historisch Stadsbeeld

Het gebied van de Subsidieregeling Historisch Stadsbeeld van de Gemeente Leiden is de komende twee jaar tijdelijk uitgebreid. Met deze subsidieregeling wordt herstel van historische voorgevels van panden (ouder dan 50 jaar) gestimuleerd. Met de gebiedsuitbreiding bestaat het gebied, naast het beschermd stadsgezicht Leiden binnenstad en de Stationsweg, nu ook uit de buitensingelrand en een aantal historische uitvalswegen.

Zie voor verdere informatie: Spotlights

Denkt u nog aan de reddingsactie “Glas in Beton”

De HVOL doet nogmaals een beroep om te doneren.
Kijk voor alle informatie op hun website.